Η ανακάλυψη νέων δορυφόρων γύρω από τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος δυσκολεύει όλο και περισσότερο διότι οι μεγαλύτεροι και συνάμα ευκολότεροι έχουν ήδη εντοπιστεί.

Έτσι η ανακάλυψη ενός αρχικά άγνωστου δορυφόρου σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη Ουρανό χρειάστηκε -όπως ήταν αναμενόμενο- πολύ χρόνο και τεράστιες προσπάθειες. Επίσης απαιτήθηκαν πολλαπλά τηλεσκοπικά συστήματα και η εμπειρία δεκάδων αφοσιωμένων αστρονόμων.

Η παρουσία του νέου δορυφόρου στο σύστημα του Ουρανού, με την ονομασία S/2001, ανακοινώθηκε επίσημα αυτήν την εβδομάδα από την Διεθνή Αστρονομική Ένωση ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό σε 21. Ο υπεύθυνος της εντυπωσιακής ανακάλυψης είναι ο Matthew Holman του Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics στο Cambridge της Massachusetts.

Η διάμετρος του συγκεκριμένου δορυφόρου, πιθανότατα ένα από τα πολλά μικρά ουράνια σώματα σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη, εκτιμάται σε 5-10 χιλιόμετρα, γεγονός που του δίνει το στέμμα του μικρότερου μέχρι σήμερα Ουράνιου δορυφόρου.

Ο γαλάζιος Ουρανός έχει 10 "κανονικούς" (όπως τους αποκαλούνε) δορυφόρους σε τακτική τροχιακή κίνηση γύρω από τον πλανήτη ενώ όλοι τους βρίσκονται πάνω στο ίδιο επίπεδο. Επίσης υπάρχουν άλλοι έντεκα ακανόνιστοι δορυφόροι, συμπεριλαμβανομένου και τον S/2001, με εντελώς ιδιόρρυθμες τροχιές που πιστεύεται ότι είναι τα απομεινάρια σύγκρουσης ενός κομήτη και κάποιου μεγάλου σε μέγεθος αντικειμένου  που βρισκόταν σε τροχιά γύρω από τον Ουρανό.

"Ο εντοπισμός ακανόνιστων δορυφόρων αποτελεί ένα δύσκολο εγχείρημα," δήλωσε ο Holman. "Υποψήφιοι δορυφόροι έχουν κατά καιρούς βρεθεί αλλά αμέσως μετά χαθεί. Εάν δεν ξαναβρεθούν μέσα σε χρονικό διάστημα δύο μηνών τότε θα πρέπει να διεξαχθούν νέες παρατηρήσεις (από την αρχή) για την ανεύρεσή τους."

Η αρχική ανακάλυψη του S/2001 πραγματοποιήθηκε το περασμένο καλοκαίρι (2001) από τους Holman, J.J. Kavelaars του Αστεροσκοπείου Dominion της British Columbia και Dan Milisavljevic του Πανεπιστημίου McMaster στο Ontario. Πολλαπλές απεικονίσεις μακράς χρονικής έκθεσης συγχωνεύτηκαν και αναλύθηκαν με μεγάλη προσοχή και έδειξαν ξεκάθαρα την θέση του νέου δορυφόρου με φόντο τα "παραμορφωμένα" άστρα (βλέπε φωτογραφία).

'Όμως οι πρώτες απεικονίσεις που έγιναν με το Canada-France-Hawaii Telescope και το Παρατηρητήριο Cerro-Tololo Inter-American της Χιλής δεν δημοσιεύτηκαν εξαιτίας της προσπάθειας επιβεβαίωσης των δεδομένων. Οι μετέπειτα παρατηρήσεις δέκα ερευνητών βοήθησαν στον καθορισμό της τροχιακής κίνησης του αντικειμένου και του υπολογισμού της ακριβής τροχιάς του στη διάρκεια αρκετών μηνών.

Ο Δίας έχει 39 επίσημους δορυφόρους, τους περισσότερους μέσα στο ηλιακό μας σύστημα, και ακολουθεί ο Κρόνος με 30. Είναι γεγονός ότι οι αστρονόμοι προσπαθούν να ανεβάσουν τους παραπάνω αριθμούς καθώς οι παρατηρήσεις και τα όργανα θα γίνονται όλο και πιο εκλεπτυσμένα. Το ίδιο ισχύει και με τον Ουρανό.

"Η νέα αυτή ανακάλυψη μας δίνει ελπίδες και μας διαβεβαιώνει πως αν χρησιμο-ποιήσουμε μεγαλύτερα τηλεσκόπια και καλύτερες τεχνικές παρατήρησης, θα μπορέσουμε να εντοπίσουμε και άλλα παρόμοια ουράνια σώματα," τόνισε με σιγουριά ο Holman.

 

Ο Αντώνης Ροσσολάτος υπήρξε δημιουργός του Greek Astronomy Club, ενός από τα πρώτα, μακροβιώτερα και αξιολογότερα ελληνικά site με αντικείμενο την αστρονομία. Δημιούργησε το «Πρόγραμμα Ζωντανής Παρατήρησης μέσω Internet» το οποίο προοριζόταν όχι μόνο για τους ερασιτέχνες αστρονόμους που έχουν δικό τους τηλεσκόπιο και γνωρίζουν καλά τον έναστρο ουρανό, αλλά και για όσους δεν είχαν ποτέ μέχρι σήμερα την ευκαιρία να ασχοληθούν με την παρατήρηση του Σύμπαντος. Έχει συμμετάσχει με παρουσιάσεις σε συνέδρια αστρονομίας και ενημερωτικές εκδηλώσεις.