Νεότερες πληροφορίες σχετικά με τη σύσταση του Άρη δείχνουν ότι ο Κόκκινος Πλανήτης διαθέτει σιδερένιο πυρήνα σε ρευστή κατάσταση, επιβεβαιώνοντας την άποψη ότι το εσωτερικό του παρουσιάζει κάποια ομοιότητα με αυτό της Γης και της Αφροδίτης.

Ερευνητές του Εργαστηρίου Προωθητικών Συστημάτων (JPL) της NASA, στην Πασαντένα της Καλιφόρνια, αναλύοντας τριών χρόνων δεδομένα ραδιοσημάτων από το διαστημόπλοιο Mars Global Surveyor, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Άρης δεν έχει ψυχθεί σε έναν εντελώς συμπαγή πυρήνα σιδήρου• μάλλον το εσωτερικό του αποτελείται είτε από έναν πυρήνα σιδήρου σε απόλυτα υγρή μορφή ή από έναν εξωτερικό υγρό πυρήνα με έναν εσωτερικό πυρήνα στερεής κατάστασης. Τα αποτελέσματα των αναλύσεων αυτών δημοσιεύτηκαν στις 7 Μαρτίου 2003, στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Science.

“H Γη διαθέτει έναν εξωτερικό πυρήνα σιδήρου σε υγρή κατάσταση και συμπαγή εσωτερικό πυρήνα. Αυτά τα στοιχεία ταιριάζουν και στην περίπτωση του Άρη“, τόνισε ο Δρ. Charles Yoder, ειδικευμένος επιστήμονας στους πλανήτες και αρχισυντάκτης στο περιοδικό. “Ο Άρης επηρεάζεται από την έλξη της βαρύτητας του Ήλιου. Το φαινόμενο αυτό προκαλεί ένα ισχυρό παλιρροϊκό κύμα με μορφή διόγκωσης από και προς την κατεύθυνση του Ήλιου (όμοιο ως έννοια με τις παλίρροιες στη Γη). Ωστόσο, στην περίπτωση του Άρη, αυτή η διόγκωση είναι κατά πολύ μικρότερη σε μέγεθος, λιγότερη από ένα εκατοστό του μέτρου. Μετρώντας αυτή τη διόγκωση στο πεδίο βαρύτητας του Άρη, μπορούμε να προσδιορίσουμε με ποιον τρόπο ο Άρης είναι ένας εύκαμπτος πλανήτης. Το μέγεθος της μετρημένης παλίρροιας είναι αρκετά ικανό να καταδείξει ότι ο πυρήνας του Άρη δεν μπορεί να είναι συμπαγής σίδηρος αλλά πρέπει, τουλάχιστον κατά ένα μέρος, να είναι σε υγρή μορφή“, εξήγησε.

Η επιστημονική ομάδα χρησιμοποίησε την ακολουθία Doppler ενός ραδιοσήματος που εξέπεμψε το διαστημόπλοιο Global Surveyor, για να καθορίσει την ακριβή τροχιά του γύρω από τον Άρη. “Η παλιρροϊκή διόγκωση είναι μια πολύ μικρή αλλά ανιχνεύσιμη δύναμη πάνω στο διαστημόπλοιο. Επιφέρει μεταβολή στην κλίση της τροχιάς του γύρω από τον Άρη της τάξης του ενός χιλιοστού της μοίρας ανά μήνα“, ανέφερε ο Δρ. Alex Konopliv, ειδικευμένος στους πλανήτες στο JPL και συνεργάτης στο περιοδικό. Οι ερευνητές συνδύασαν πληροφορίες από τον Mars Pathfinder πάνω στη μετάπτωση του άξονα περιστροφής του Άρη με τον εντοπισμό της παλίρροιας από τον Global Surveyor, για να βγάλουν συμπεράσματα σχετικά με τον πυρήνα του πλανήτη, σύμφωνα με τον Δρ. Bill Folkner, επίσης συνεργάτη του περιοδικού στο εργαστήριο JPL.

Η μετάπτωση είναι η αργή κίνηση του πολικού άξονα του Άρη, καθώς κινείται κατά μήκος ενός κώνου στο Διάστημα (σαν μια περιστρεφόμενη σβούρα). Ο Άρης χρειάζεται 170.000 χρόνια για να συμπληρώσει μια πλήρη περιστροφή. Ο βαθμός της μετάπτωσης δείχνει το κατά πόσο η μάζα του Άρη συμπυκνώνεται προς το κέντρο. Ένας ταχύτερος ρυθμός μετάπτωσης δείχνει ένα μεγαλύτερο πυκνό πυρήνα σε σύγκριση με έναν πιο αργό ρυθμό. Επίσης, ως προς τον εντοπισμό ενός υγρού πυρήνα για τον Άρη, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το μέγεθος του πυρήνα είναι περίπου το μισό του μεγέθους του πλανήτη, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Γης και της Αφροδίτης, και ο πυρήνας διαθέτει ένα σημαντικό κομμάτι ενός ελαφρύτερου στοιχείου όπως το θείο.

Άλλωστε, ως προς τη μέτρηση της παλίρροιας του Άρη, ο Global Surveyor έχει τη δυνατότητα να υπολογίσει την ποσότητα του εξατμισμένου πάγου που μεταβλήθηκε τελείως σε αεριώδη κατάσταση από τον ένα πόλο μέσα στην ατμόσφαιρα και στη συνέχεια αυξήθηκε βαθμιαία πάνω στον αντίθετο πόλο. “Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η μάζα μεταβάλλεται, επειδή ο νότιος πολικός παγετώνας από διοξείδιο του άνθρακα είναι 30-40% μεγαλύτερος σε σχέση με το βόρειο, γεγονός που συμφωνεί με τα γενικά μοντέλα για την ατμόσφαιρα του Άρη“, επισήμανε ο Yoder. Ο βαθμός της συνολικής μεταβολής της μάζας εξαρτάται από τις υποθέσεις για τη μορφή του τμήματος του παγετώνα που εξατμίστηκε. Η μεγαλύτερη αλλοίωση της μάζας εμφανίζεται, αν υποθέσουμε ότι η μεταβολή του παγετώνα είναι ομοιόμορφη ή επίπεδη πάνω από ολόκληρο τον παγετώνα, ενώ η μικρότερη αλλοίωση της μάζας αντιστοιχεί σε μια μεταβολή του παγετώνα που παίρνει τη μορφή κώνου.

 

Ο Αντώνης Ροσσολάτος υπήρξε δημιουργός του Greek Astronomy Club, ενός από τα πρώτα, μακροβιώτερα και αξιολογότερα ελληνικά site με αντικείμενο την αστρονομία. Δημιούργησε το «Πρόγραμμα Ζωντανής Παρατήρησης μέσω Internet» το οποίο προοριζόταν όχι μόνο για τους ερασιτέχνες αστρονόμους που έχουν δικό τους τηλεσκόπιο και γνωρίζουν καλά τον έναστρο ουρανό, αλλά και για όσους δεν είχαν ποτέ μέχρι σήμερα την ευκαιρία να ασχοληθούν με την παρατήρηση του Σύμπαντος. Έχει συμμετάσχει με παρουσιάσεις σε συνέδρια αστρονομίας και ενημερωτικές εκδηλώσεις.