Επεξεργασία υγρών αποβλήτων τυροκομείου

ΜΙΧΑΛΗΣ

Επειδή το θέμα με ενδιαφέρει και με αφορά άμεσα και μια και η σχετική συζήτηση σε άλλο θέμα είχε αρχίσει να επεκτείνεται αρκετά σε αυτό, θα ήθελα να ξεκινήσω αυτή την αυτόνομη συζήτηση.

Λοιπόν, το ζήτημα αφορά τα΄υγρά απόβλητα ενός μικρού τυροκομείου. Παραθέτω σχετικά αποσπάσματα της προηγούμενης συζήτησης:

ΜΙΧΑΛΗΣ:

Μιλάμε για μικρή μονάδα (κάπου ανάμεσα στους 2 και 4 τόννους γάλα την ημέρα). Κυρίως θα έχω τα νερά πλύσης (περίπου μισό κυβικό την ημέρα) και το τυρόγαλο το οποίο όμως έτσι κι αλλιώς θα το δίνω σε κτηνοτρόφους, όπως κάνουν και όλοι οι άλλοι.

Κώστας Δελήμπασης:

Για το θέμα των αποβλήτων, ασχέτως του πόσο μικρή μονάδα είσαι και του τί είδους απόβλητα παράγεις, ώς τυροκομείο είσαι υποχρεωμένος να έχεις μονάδα επεξεργασίας των αποβλήτων. Για τα μεν απόνερα των πλύσεων όντως δεν έχεις μεγάλο πρόβλημα, αν και νομίζω πώς πιο ρεαλιστική παροχή είναι κοντά στο 1 m3. Το πρόβλημα δημιουργείται με το τυρόγαλο το οποίο αν δεν κάνεις μερική ανάκτηση για παραγωγή μυζήθρας ή κρέμας, θα μπορέσεις να βρείς κάποιους κτηνοτρόφους (κυρίως χοιροτρόφους) για να το πάρουν για ζωοτροφή. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να πάρεις και κάποιες υπεύθυνες δηλώσεις από αυτούς, ή ακόμα καλύτερα να έχεις υπογεγραμμένες συμβάσεις. Αν όμως κάνεις ανάκτηση και σου μένει μόνο ο ορός της λακτόζης τότε έχεις πρόβλημα γιατί, θεωρητικά, αυτός δεν είναι κατάλληλος για ζωοτροφή καθώς προκαλεί εντερικές διαταραχές στα ζωντανά. Στην πράξη κάποιοι κτηνοτρόφοι το παίρνουν και αυτό, όμως μάλλον δε θα το δεχθεί η Διεύθυνση Υγιεινής που θα σου εγκρίνει τη μελέτη για τα υγρά απόβλητα. Οι λύσεις για την επεξεργασία του ορού λακτόζης είναι αφενός ιδιαιτέρως ακριβές και πολύπλοκες στη λειτουργία τους (μεμβράνες αντίστροφης όσμωσης είναι μία λύση) και αφετέρου στην πραγματικότητα δίνουν πολύ μέτρια αποτελέσματα.

ΜΙΧΑΛΗΣ:

Πάντως εγώ σκοπεύω να παράγω μυζήθρα και κάποιες συζητήσεις που έκανα με ντόπιους χοιροτρόφους μου είπαν πώς θα το πάρουν το τυρόγαλο που μένει. Πάντως εξακολουθούν να μου ζητούν να κάνω κάτι για τα υπόλοιπα απόβλητα.

Κώστας Δελήμπασης:

Αρα χρειάζεσαι μια εγκατάσταση για την επεξεργασία των λοιπών αποβλήτων. Αυτό βέβαια έχει και κάποιο νόημα αν σκεφτείς το πολύ υψηλό οργανικό φορτίο που θα έχουν τα νερά πλύσης των καζανιών σου καθώς θα περιέχουν και μια μικρή ποσότητα γάλακτος. Δυστυχώς αν και πρόκειται για μικρή εγκατάσταση σε ότι αφορά την υδραυλική παροχή, θα έχεις σχετικά υψηλά φορτία, άρα θα χρειαστεί να πληρώσεις ένα σεβαστό ποσό για την εγκατάσταση επεξεργασίας.

Και έρχεται η εύλογη ερώτηση μου. Ναι, τα πλυσίματα των καζανιών θα έχουν πολύ υψηλό οργανικό φορτίο (BOD5, σωστά?), όμως θα είναι μια ελάχιστη ποσότητα σε σχέση με τις υπόλοιπες πλύσεις, πχ των δαπέδων και ουσιαστικά θα διαλύονται τόσο που θα καταλληγουν αμελητέα. Με τη λογική αυτή και κάθε σπίτι στην εξοχή θα έπρεπε να έχει εγκατάσταση επεξεργασίας και όχι βόθρο, για να μή μιλήσω για τα ξενοδοχεία. Και επίσης τί ακριβώς εννοείς σεβαστό ποσό?

Αγαπητέ Μιχάλη, η συγκεκριμένη συζήτηση είναι πραγματικά τεράστια και δεν ξέρω σε τί βάθος θέλεις να προχωρήσουμε. Κατ' αρχήν σε ότι αφορά την παροχή των αποβλήτων την οποία έχεις εκτιμήσει. Δεν ξέρω με βάση ποιά δεδομένα την έχεις εκτιμήσει μόλις στο 0,5 m3. Αν επεξεργάζεσαι έως 4 τόνους γάλα την ημέρα, προσωπικά εκτιμώ ότι θα έχεις τουλάχιστο 1 m3 απόβλητα. Αυτά θα έχουν ένα αρκετά υψηλό βιολογικό φορτίο, έστω κι αν αυτό οφείλεται κυρίως στις πλύσεις των καζανιών, των σκευών και των χώρων παραγωγής. Πώς ακριβώς προκύπτει αυτό:

Ας υποθέσουμε ότι έχεις 2 καζάνια των 1.000 lt (νομίζω πώς χρειάζεσαι τουλάχιστο αυτά για την δυναμικότητα επεξεργασίας που έχεις προσδιορίσει). Και ας υποθέσουμε πώς κάνεις πλήρη πλύση μία μόνο φορά την ημέρα. Αν θεωρήσουμε ότι στα τοιχώματα και τον πυθμένα τους σχηματίζεται μια κρούστα γάλακτος πάχους 0,5 mm αυτό θα σε οδηγήσει κατευθείαν σε περίπου 7 lt απόβλητο που είναι καθαρό γάλα. Σε αυτά θα πρέπει να προσθέσεις και 2-3 lt ακόμα τα οποία προέρχονται από τις πλύσεις των δοχείων με τα οποία θα παραλαμβάνεις το γάλα.

Οι πλύσεις των καζανιών, των δαπέδων του χώρου παραγωγής (τουλάχιστο του παρασκευαστηρίου καθημερινά) των σκευών και των δοχείων μεταφοράς του γάλακτος θα σου δημιουργήσουν, σύμφωνα με τη δική σου υπόθεση άλλα 490 lt, "ελάφρού" αποβλήτου.

Ας δούμε τί μας δίνουν αυτά σε ότι αφορά το οργανικό ρυπαντικό φορτίο, το BOD που ανέφερες:
10 lt/d γάλα x 120.000 mg BOD /lt =1.200.000 g BOD/d
490 lt/d ελαφρού αποβλήτου x 150 mg BOD/lt = 73.500 g BOD/d
Σύνολο: 1.273.500 g BOD/d, ή για παροχή 0,5 m3/d συγκέντρωση BOD περίπου 2.500 mg/lt. Ενδεικτικά αναφέρω ότι ένα μέσο αστικό απόβλητο έχει περίπου 350 mg/lt. Βλέπεις λοιπόν ότι ακόμα κι έτσι καταλήγουμε σε ένα πολύ βεβαρημένο απόβλητο έστω κι αν η παροχή είναι πολύ μικρή. Στην παραγματικότητα και σύμφωνα με την εκτίμησή μου ότι θα έχεις συνολικά περίπου 1 m3/d η συγκέντρωση BOD στο τελικό ρεύμα του αποβλήτου θα είναι κοντά στα 1.200 mg/lt αριθμός ο οποίος προσεγγίζει και τα αναφερόμενα στην σχετική βιβλιογραφία. Και πάλι όμως το ρυπαντικό φορτίο είναι ιδιαιτέρως σοβαρό και σαφώς χρήζει επεξεργασίας αν σκεφτείς ότι το όριο διάθεσης σε επιφανειακό αποδέκτη (πχ ένα ποτάμι) είναι κάτω των 40 mg/lt.

Σε ότι αφορά τα ξενοδοχεία δε διαφωνώ καθόλου στο ότι θα έπρεπε και αυτά να έχουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας.

Σχετικά με το κόστος μιας εγκατάστασης επεξεργασίας πέρα από όσα έχουν αναφερθεί μέχρι τώρα σημαντικό ρόλο παίζει που θα διαθέσεις το επεξεργασμένο απόβλητο. Για παράδειγμα εάν μετά την επεξεργασία οδηγήσεις τα απόβλητα στο βιολογικό καθαρισμό μιας πόλης τότε σίγουρα οι απαιτήσεις επεξεργασίας μειώνονται σημαντικά. Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει και η μέθοδος που θα επιλέξεις για την επεξεργασία της λάσπης. Αν θέλεις να σου δώσω μια τάξη μεγέθους, αυτή βρίσκεται μεταξύ των 20 και των 60 χιλιάδων ευρώ, με πιο λογική τιμή, για μια συμβατική μέθοδο με ελάχιστα μπετά, περίπου στις 35.000 ευρώ.

ΜΙΧΑΛΗΣ

Κάνοντας μια πρόχειρη αναζήτηση στη βιβλιογραφία (Μαρκαντωνάτος) μάλλον έχεις δίκιο. Πάντως το κόστος των 35.000 ευρώ για την επεξεργασία των αποβλήτων ενός τόσο μικρού τυροκομείου είναι ένα δυσβάσταχτο κόστος. Έχεις υπ' όψιν σου τί λειτουργικά έξοδα μπορεί να έχει?

Κώστα εγώ νομίζω ότι έχεις χρησιμοποιήσει στον υπολογισμό σου υπερβολικά υψηλή τιμή για το BOD του γάλακτος. Μια τιμή γύρω στις 50.000 θα μου φαινόταν πιο λογική.

Επίσης να ρωτήσω, τί είδους σύστημα έχεις εκτιμήσει στην τιμή που ανέφερες;

ΜΙΧΑΛΗΣ

Δυστυχώς για μένα Alex ο Κώστας έχει δίκιο. Στο βιβλίο του Μαρκαντωνάτου για την επεξεργασία υγρών αποβλήτων που κοίταξα πραγματικά δίνει για το πρόβειο 116.000 και για το αγελαδινό 150.000.

freespirit

Μήπως Αλέξη χρησιμοποίησες διαφορετικό BOD (3 για παράδειγμα);

ΜΙΧΑΛΗΣ

Freespirit δε νομίζω ότι χρησιμοποιείται πουθενά στην πρακτική το BOD3.

Αν η τιμή στηρίζεται στη βιβλιογραφία καμία αντίρρηση. Απλά ώς φυσική αίσθηση η τιμή μου φάνηκε πολύ υψηλή. Πάντως θα ήθελα να ακούσω για τί είδους σύστημα μιλάμε.

Αγαπητέ Alex χρησιμοποίησα μια βιβλιογραφική τιμή για το BOD του γάλακτος. Μπορείς να την επαληθεύσεις τόσο από τον Μαρκαντωνάτο, όπως ανέφερε και ο Μιχάλης όσο και από το Wastewater Engineering των Metcalf & Eddy.

Το σύστημα που πρόχειρα σκέφτηκα είναι μια κλασσική διάταξη που χρησιμοποιείται σε μονάδες αυτού του είδους και περιλαμβάνει:
1. κόσκινο για την απομάκρυνση στερεών
2. αεριζόμενο λιποσυλλέκτη
3. δεξαμενή εξισορρόπησης ροής
4. δεξαμενή αερισμού-καθίζησης (Sequential Batch Reactor- SBR)
5. κλίνες ξήρανσης για την αφυδάτωση της λάσπης

Εφόσον σχεδιαστεί και λειτουργήσει σωστά μπορεί να επιτύχει απομάκρυνση του ρυπαντικού φορτίου έως και 97%. Το λειτουργικό του κόστος είναι κυρίως το ρεύμα για τους κινητήρες αντλιών και φυσητήρων και πρέπει να είναι της τάξης των 5Kw.

Μιχάλη θα μου επιτρέψεις να διαφωνήσω για το ότι το κόστος είναι υψηλό. Δε μιλάμε για τον οικογενειακό προυπολογισμό, μιλάμε για μια βιομηχανική, ή έστω βιοτεχνική, επιχειρηματική δραστηριότητα. Όπως είχε πει και κάποιος μεγάλος του παρελθόντος: δεν είναι δυνατό να κάνεις ομελέτα χωρίς να σπάσεις τα αυγά

ΜΙΧΑΛΗΣ

δεν είναι δυνατό να κάνεις ομελέτα χωρίς να σπάσεις τα αυγά

Πολύ μεγάλη ομελέτα θα μου βγει βρε Κώστα